Social media en kinderen: Dit moet je weten

Als ouder in een wereld waarin technologie overal is, voel je vast vaak de uitdaging: hoe zorg je dat schermtijd gezond blijft voor je kind? Het is een onderwerp waar veel ouders mee worstelen, en daarom deel ik vandaag inzichten over de impact van social media op kinderen en jongeren. Dit is deel één van een driedelige serie waarin ik praktische handvatten bied om schermgebruik in balans te houden. 

Bekijk je deze content liever als video? Dat kan ook!

Slaap: De belangrijkste bouwsteen

Laten we beginnen bij een essentieel en goed onderbouwd inzicht: het gebruik van apparaten vlak voor het slapengaan heeft een enorme impact op de slaapkwaliteit van kinderen en jongeren. Ook op de slaapkwaliteit van jezelf trouwens 😉

Studies tonen aan dat wanneer een kind 's avonds een telefoon of tablet gebruikt, de slaapkwaliteit aanzienlijk verslechtert. Dit leidt vaak tot chronische vermoeidheid en heeft gevolgen voor fysieke en mentale gezondheid.

Wist je dat zelfs een apparaat in de slaapkamer, zonder dat het gebruikt wordt, de slaap negatief beïnvloedt? Het idee dat het apparaat binnen handbereik ligt, zorgt bij tieners al voor een verstoring. Daarom hanteren wij thuis de regel: geen schermen in de slaapkamer.

Dit is voor mij een belangrijk element. Slaap is de absolute basis. Uitgerust zijn is nodig om overdag keuzes te maken in lijn met wie je bent en wat je wilt. Juist de verminderde slaapkwaliteit kan een aanjager zijn om meer en meer op je telefoon te blijven scrollen, omdat je door je vermoeide staat weinig zin hebt om wat anders te doen. Zo blijf je in cirkeltjes lopen.

Niet alle schermtijd is hetzelfde

Vaak wordt schermtijd over één kam geschoren, maar dat is niet terecht. Niet alle schermtijd heeft dezelfde impact op ons welzijn. Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen bijvoorbeeld passief scrollen door social media, educatief gebruik van digitale tools en interactief contact via chat-apps. Ik zal nu in deze blog specifiek inzoomen op de impact van het gebruik maken van social media op de mentale gezondheid.

Social media en mentale gezondheid

Je hebt vast weleens gehoord dat schermtijd slecht is voor de mentale gezondheid van jongeren. Maar daar moeten we iets specifieker naar kijken. Het probleem zit namelijk niet zozeer in schermtijd in het algemeen, maar vooral in het gebruik van social media. 

Onderzoeken laten zien dat intensief gebruik van social media bij meisjes het risico op depressie verdrievoudigt. Bij jongens verdubbelt dat risico. Dit verband is zelfs sterker dan dat tussen mentale gezondheid en overmatig alcohol- of drugsgebruik. Schokkend, toch? Als je het mij vraagt wel.

Waarom is social media dan zo schadelijk? 

• Lichaamsbeeld en onzekerheid: De constante stroom van perfecte plaatjes beïnvloedt vooral meisjes negatief. Jongens voelen druk om een gespierd lichaam te hebben.
• Risicovol gedrag: Jongeren die regelmatig trends en uitdagingen zien op social media zijn eerder geneigd gevaarlijke dingen uit te proberen.
• Sociale isolatie: Vooral meisjes tussen de 13 en 14 jaar geven aan dat ze zich vaker eenzaam voelen door online zijn.